DIETA MIND- Dieta dla zdrowego mózgu
Dieta Mind uznawana jest za dietę poprawiającą pracę mózgu i układu nerwowego. Jej stosowanie może zapobiegać tworzeniu się zmian neurodegeneracyjnych.
Mózg tak jak każdy narząd naszego ciała pod wpływem czasu ulega osłabieniu, zmniejsza się tempo pracy neuronów, zwiększa się ryzyko wystąpienia różnych chorób układu nerwowego jak np. choroba Alzheimera. Przez wiele lat nie wiązano wpływu diety z jej potencjalnym ochronnym działaniem na układ nerwowy.. Możliwość zachorowania na chorobę Alzheimera wiązano raczej z podłożem genetycznym. Jednak w ostatnich latach wielu badaczu zauważyło, że to co jemy ma także znaczący wpływ na funkcjonowanie naszego mózgu oraz na opóźnienie rozwoju chorób neurodegeneracyjnych.
Jak wiadomo słowo mind z języka angielskiego oznacza umysł, pełne rozwinięcie słowa MIND to Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay. Dieta Mind stanowi połączenie zaleceń żywieniowych diety śródziemnomorskiej oraz diety DASH, co bezpodstawnie stawia ją w bardzo dobrym świetle. Jak wiadomo wspomniane wcześniej diety są od lat uznawane za najzdrowsze i najepsze diety na świecie. W badaniach naukowych zauważono, że u osób stosujących codziennie dietę DASH lub dietę śródziemnomorską, oprócz pozytywnego działania na układ sercowo- naczyniowy zauważano także poprawę sprawności intelektualnej oraz zmniejszone ryzyko chorób neurodegeneracyjnych.
Dieta MIND została opisana przez Marthę Clairę Morris, która wybrała i spisała najlepsze zalecenia obu diet, które mają również wpływ na polepszenie funkcjonowania mózgu, jednakże zwraca też baczną uwagę na inne produkty spożywcze i składniki będące istotne do prawidłowego działania mózgu.
Zalecenia diety MIND:
Jak już wspomniano powyżej dieta MIND to swego rodzaju połączenie diety śródziemnomorskiej oraz DASH w ich najlepszych czynnikach. Wyodrębniono składniki, które mają najbardziej pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego.
Do grupy produktów rekomendowanych zalecamy m,in:
– warzywa zielonolistne oraz inne warzywa
– owoce jagodowe: jagody, maliny, borówka, truskawki
– orzechy
– nasiona roślin strączkowych
– pełnoziarniste produkty zbożowe
– ryby
– chude mięso szczególnie drób
– oliwa z oliwek
– wino czerwone wytrawne
Produkty zabronione w diecie to:
– czerwone mięso
-masło
– słodycze, ciasta i inne rodzaju słodkości
– produkty typu fast- food, wysoko przetworzone, słone przekąski
– sery żółte, pleśniowe
Dieta określa też częstotliwość spożywania wybranych grup produktów, np.:
– warzywa zielonolistne powinny być spożywane m.in. 6 razy w tygodniu najlepszej min 3 razy dziennie , natomiast inne warzywa min 1 raz dziennie
– orzechy- 5 porcji w tygodniu
– owoce jagodowe przynajmniej 2 porcje w tygodniu
– nasiona roślin strączkowych- min 3 porcje w tygodniu
– pełnoziarniste produkty zbożowe- 3 lub więcej porcji dziennie
– ryby – min 1 porcja w tygodniu- szczególnie ryby morskie, tłuste bogate w kwast omega
– drób- 2 razy w tygodniu
– oliwa z oliwek traktowana jest jako jedyny tłuszcz do przygotowania posiłków
– wino – kieliszek dziennie
Dieta MIND jest bogata w witaminy oraz błonnik pokarmowy, zaleca się aby warzywa spożywać w formie surowej aby jak wykorzystać jak najwięcej dobroczynnych składników. Pełnoziarniste produkty zbożowe są doskonałym źródłem witamin z grupy B, natomiast orzechy oraz pestki zawierają kwasy tłuszczowe, witaminę A oraz E. Nasiona roślin strączkowych są dobrym źródłem białka ale także magnezu, potasu czy cynku.
Tłuste ryby zwłaszcza morskie dostarczają niezbędnych kwasów tłuszczowych omega 3 EPA i DHA, które, mają niekwestionowanie bardzo duży wpływ na funkcjonowanie mózgu, hamują procesy zapalne. Oliwa z oliwek zawiera jednonienasycone kwasy tłuszczowe oraz przeciwutleniacze.
Wpływ diety MIND na zapobieganie chorób neurodegeneracyjnych
Dieta Mind została okrzyknięta protokołem żywieniowym w prewencji choroby Alzheimera. Jest to schorzenie dotykające zazwyczaj osoby w podeszłym wieku, objawiające się pogorszenie pamięci, sprawności intelektualnej, dochodzi do zaburzenia mowy, orientacji w skutek zaniku komórek nerwowych w mózgu. Niestety nie ma skutecznego leku, który całkowicie zniwelował by objawy choroby.
Skuteczność diety MIND została przebadana w badaniu trwającym około 4,5 roku, które obejmowało 923 osoby z terenów Chicago w wieku 60-98 lat. Po zakończeniu badaniu udało się zaobserwować, iż przy całkowitym przestrzeganiu diety ryzyko zachorowania na Alzheimera spadło o około 54%. Natomiast u osób, które stosowały zalecenia „ po łebkach”, tylko w pewnych zakresach te ryzyko spadło jedynie o około 30%. W trakcie stosowania diety postęp choroby zaobserwowano jedynie u 140 osób z badanych 1000.
Inne badania w Stanach Zjednoczonych wykazały, że osoby które spożywały minimum 2 porcje warzyw dziennie miały wolniejszy postęp zaniku zdolności poznawczych. Efekt był potęgowany przy spożywaniu minimum 6 porcji zielonych warzyw tygodniowo.
Trzeba pamiętać, że dieta MIND jest także doskonała dla osób, które mają duży wysiłek umysłowy, żyją w permanentnym stresie. Stosowanie diety bogatej w antyutleniacze, witaminy oraz kwasy tłuszczowe pozytywnie wpływa na koncentrację, poprawę pamięci.
Piśmiennictwo:
1. M. Choroszyński, Dieta MIND – sposób na długie życie, Wydawnictwo M, Kraków 2017.
2. W. Marcason, J. Acad, What Are the Components to the MIND Diet?, „Nutr. Diet.”, nr 115 (10) 2015.
3. S. H. Omar, Mediterranean and MIND Diets Containing Olive Biophenols Reduces the Prevalence of Alzheimer’s Disease, „International Journal of Molecular Sciences”, nr 20 (11) 2019.
4. Kaluźniak A., Krzymińska Siemaszko R., Wieczorowska- Tobis K. : Wpływ diety na zachowanie sprawności funkcji poznawczych przez starsze osoby- możliwości zdrowotne wynikające ze stosowania diety MIND. Geriatria 2018, 12: 110-116
24 maja 2023